습니다 - ㅂ니다: Oinsa Uza ba Konversasaun Formal iha Lian Korea

Oinsa Uza Terminasaun ‘습니다’ ho ‘ㅂ니다’ iha Verbu no Adjetivu Lian Korea

B(caps)envindu belun FAHE HO ITA! Iha konteúdu ne’e ita sei buka hatene kona ba oinsa uza no koloka terminasaun “습니다” no “ㅂ니다” iha verbu no adjetivu lian Korea ne’ebé babain uza nudar fraze formal iha konversasaun ho maneira respeitu hasoru ema ho idade bo’ot, ema estranjeiru, ema ho kargu social aás no iha publikasaun sira.

Terminasaun ne’e mós iha forma rasik atu uza ba husu pergunta hanesan, “ㅂ니까” no “습니까”. Observa didiak iha ezemplu ne’e. Iha ema estranjeiru ida husu nune’e, “오늘의 날씨는 어떻습니까?” (tempu ohin loron oinsa?). Ema ne’ebé servisu iha previzaun tempu bele resposta hanesan ne’e, 오늘은 날씨가 맑고 덥습니다.” (Tempu ohin, loron-matan iha no rai manas).

---

#Maneira le'e Lian Korea ho diak

---

Bainhira mak ita uza ‘습니다-ㅂ니다’?

Terminasaun sira ne’e babain uza hodi ko’alia iha senariu sira henesan tuir mai:

• Bainhira ko’alia ho belun foun ruma ka ema estranjeiru.
• Bainhira konversa ho ema sira idade bo’ot liu.
• Bainhira koalia ho ema sira ho kargu sosial aás hanesan lideransa, dotor, engineiru sira no seluk tán.
• Mídia notísia sira sempre uza terminasaun ne’e bainhira hakerek no leé notísia.
• Materia aprendisazem sira sempre uza terminasaun ne’e.
• Bainhira forma fraze atu husu pergunta uza “습니까?” no “ㅂ니까?”.
• Terminasaun ne’e uza nudar maneira respeitu iha konversasaun.

Oinsa atu uza terminasaun ‘습니다-ㅂ니다’?

Atu uza terminasaun ne’e, ba dahuluk ita presija hasai “다”, ne’ebé nudar liafuan ikus husi verbu ka adjetivu ida, depois troka fali ho “습니다” ka “ㅂ니다”. Observa ezemplu sira tuir mai ne’e didiak:

• 덥다  + (습니다/ㅂ니다) = 덥습니다 (manas/hot)
• 마시다 + (습니다/ㅂ니다) = 마십니다 (hemu/drink) 
• 만들다 + (습니다/ㅂ니다) = 만듭니다  (kria/make)
• 먹다 + (습니다/ㅂ니다) = 먹습니다  (hán/eat)
• 가다  + (습니다/ㅂ니다) = 갑니다 (bá/go)
• 자다 + (습니다/ㅂ니다) = 잡니다 (toba/sleep) 
• 쓰다  + (습니다/ㅂ니다) = 씁니다 (hakerek/write)
• 읽다 + (습니다/ㅂ니다) = 읽습니다 (leé/read) 
• 웃다  + (습니다/ㅂ니다) = 웃습니다 (hamnasa/laugh)
• 걷다  + (습니다/ㅂ니다) = 걷습니다 (la’o/walk)
• 뛰다 + (습니다/ㅂ니다) = 뛰습니다 (halai/run) 
• 앉다  + (습니다/ㅂ니다) = 앉습니다 (tuúr/sit)
• 서다 + (습니다/ㅂ니다) = 서습니다 (hamrík/stand) 
• 보다  + (습니다/ㅂ니다) = 봅니다 (haré/look)
• 듣다 + (습니다/ㅂ니다) = 듣습니다 (rona/hear) 
• 말하다 + (습니다/ㅂ니다) = 말합니다  (ko’alia/speak) 
• 생각하다  + (습니다/ㅂ니다) = 생각합니다 (hanoin/think)
• 사랑하다 + (습니다/ㅂ니다) = 사랑합니다 (hadomi/love) 
• 기다리다  + (습니다/ㅂ니다) = 기다립니다 (hein/wait)
• 춤추다 + (습니다/ㅂ니다) = 춤춥니다  (dansa/dance) 

---

Formulasaun Gramátika uza ‘습니다-ㅂ니다’

Atu uza terminasaun entre “습니다” no “ㅂ니다” depende ba liafuan ikus husi verbu ka adjetivu ida ne’ebé termina ho konsoante. Bainhira iha fraze ida nia liafuan ikus termina ho konsoante, maka ita sei uza ‘습니다’. Observa ezemplu tuir mai ne’e didiak.

Liafuan Termina ho Konsoante:

• 읽다 sai 읽습니다 (leé/read)
• 먹다 sai 먹습니다 (hán/eat)
• 웃다 sai 웃습니다 (hamnasa/laugh) 
• 걷다 sai 걷습니다 (lao/walk) 
• 뛰다 sai 뛰습니다 (halai/run) 
• 앉다 sai 앉습니다 (tuúr/sit) 
• 서다 sai 서습니다 (hamrík/stand)
• 듣다 sai 듣습니다 (rona/hear) 
• 씻다 sai 씻습니다 (fase/wash) 
• 쓰다 sai 씁니다  (uza/use) 
• 끓다 sai 끓습니다 (nono/boil) 
• 굽다 sai 굽습니다  (halo dosi/bake)
• 늦다 sai 늦습니다 (tarde/late) 
• 깨끗하다 sai 깨끗합니다 (mos/clean) 
• 빠르다 sai 빠릅니다 (lalais/fast) 
• 더럽다 sai 더럽습니다  (foer/dirty)
• 무겁다 sai 무겁습니다 (todan/heavy) 
• 작다  sai 작습니다 (kiik/small) 
• 많다 sai 많습니다 (barak/many) 
• 짧다 sai 짧습니다 (badak/short) 
• 좋다 sai 좋습니다 (diak/good) 
• 나쁘다 sai 나쁩니다 (ladiak/bad)
• 크다 sai 큽니다 (bo'ot/big) 
• 느리다 sai 느릅니다 (neneik/slow)
• 덥다  sai 덥습니다 (manas/hot)
• 차갑다 sai 차갑습니다 (malirin/cold) 
• 깊다 sai 깊습니다 (naruk/deep)
• 얕다  sai 얕습니다 (badak/shallow)
• 높다  sai 높습니다 (aas/high)
• 낮다 sai 낮습니다  (badak/low)
• 두껍다 sai 두껍습니다 (mahar/thick)

Liafuan termina ho vogal:

Iha parte seluk, bainhira verbu ka adjetivu ruma termina ho vogal ka laiha liafuan konsoante, ita sei uza, ‘ㅂ니다’. Observa ezemplu sira tuir mai ne’e didiak:

• 가다 sai 갑니다 (baá/go) 
• 오다 sai 옵니다 (mai/come)
• 자다 sai 잡니다 (toba/sleep)
• 사다 sai 삽니다 (hola sasan/buy)
• 보다 sai 봅니다 (haré/watch)
• 마시다 sai 마십니다 (hemu/drink)
• 보다 sai 봅니다 (haré/see)
• 말하다 sai 말합니다 (ko’alia/talk)
• 생각하다 sai 생각합니다 (hanoin/think)
• 사랑하다 sai 사랑합니다 (hadomi/love)
• 기다리다 sai 기다립니다 (hein/wait)
• 예쁘다 sai 예쁩니다 (furak/pretty)
• 빠르다 sai 빠릅니다 (lalais/fast)
• 맛있다 sai 맛있습니다 (gostu/delicious)
• 쉽다 sai 쉽니다 (fasil/easy)
• 어렵다 sai 어렵니다 (susar/difficult)
• 재미있다 sai 재미있습니다 (komik/fun)
• 행복하다 sai 행복합니다 (kontente/happy)
• 슬프다 sai 슬프니다 (triste/sad) 
• 아프다  sai 아프니다 (moras/sick)
• 피곤하다 sai 피곤합니다 (kolen/tired)
• 기쁘다 sai 기쁩니다 (alegria/glad) 
• 신나다 sai 신납니다 (alegria/excited)
• 착하다 sai 착합니다 (kapas/nice)
• 나쁘다 sai 나쁩니다 (ladiak/bad)
• 귀엽다 sai 귀엽니다 (mimoza/cute)
• 멋있다 sai 멋있습니다 (malirin/cool)
• 무섭다 sai 무섭니다 (halo tauk/scary)
• 아름답다 sai 아름답니다 (furak/beautiful)
• 편하다 sai 편합니다 (konfortável/comfortable)
• 불편하다 sai 불편합니다 (la konfortável/uncomfortable)

Liafuan termina ho konsoante ‘ㄹ’:

MAIBÉ, bainhira liafuan ikus husi VERBU termina ho KONSOANTE ida hanesan ‘ㄹ’, maka ita sei uza ‘ㅂ니다’ tamba deit ‘ㄹ’ nudar formulasaun VERBU IRREGULAR nian. Observa didiak ezemplu sira tuir mai:

• 만들다 sai 만듭니다 (kria)
• 놀다 sai 놉니다 (toka/play)
• 팔다 sai 팝니다 (faan)
• 닫다 sai 닫습니다 (taka/close)
• 살다 sai 삽니다 (moris/live)
• 물들다 sai 물듭니다 (sei pinta/to be dyed)
• 불다 sai 불습니다 (hú/blow)
• 설다 sai 설습니다 (daan,nono/boil)
• 갈다 sai 갑니다 (dulas/grind)
• 날다 sai 납니다 (semo)

---

Prátika Uza ‘습니다-ㅂ니다’ iha tempu Prezente no Pasadu

Atensaun katak, bainhira atu hili no uza entre ‘습니다 no ㅂ니다’ depende ba verbu ka adjetivu ida ne’ebé termina ho vogal ka konsoante. Observa ezemplu uza ‘습니다 no ㅂ니다’ hodi forma liafuan iha tempu prezente no pasadu tuir mai.

Forma tempu Prezente iha Adjetivu:

• 크다 sai 큽니다 (bo’ot/Big)
• 작다 sai 작습니다 (kiík/Small)
• 빠르다 sai 빠릅니다 (lalais/Fast)
• 느리다 sai 느릅니다 (neneik/Slow)
• 맛있다 sai 맛있습니다 (gostu/Delicious)
• 맛없다 sai 맛없습니다 (lá-gostu/Tasteless)
• 재미있다 sai 재미있습니다 (komiku/Fun)
• 재미없다 sai 재미없습니다 (baruk/Boring)
• 행복하다 sai 행복합니다 (kontente/Happy)
• 슬프다 sai 슬프습니다 (triste/Sad)

Forma tempu pasadu iha verbu:

• 가다 sai 갔습니다  (bá/Go)
• 오다 sai 왔습니다 (mai/Come)
• 자다 sai 잤습니다 (toba/Sleep)
• 보다 sai 봤습니다 (haré/See)
• 듣다 sai 들었습니다 (rona/Hear)
• 말하다 sai 말했습니다 (ko’alia/Speak)
• 생각하다 sai 생각했습니다 (rona/Think)
• 사랑하다 sai 사랑했습니다 (hadomi/Love)
• 기다리다 sai 기다렸습니다 (hein/Wait)
• 춤추다 sai 춤췄습니다 (dansa/Dance)

---

Ezemplu uza’습니다-ㅂ니다’ iha konversasaun no Notísia

Iha parte ne’e belun FAHE HO ITA sei akumula ezemplu sira inklui ho tradusaun Ingles, oinsa atu uza terminasaun “습니다” no “ㅂ니다” iha prátika atividade konversasaun formal ho maneira respeitu hasoru ema estranjeiru sira, ema ho idade boót no hakerek formal sira iha notísia.

Konversa ho Ema estranjeiru:

A: 안녕하세요, 처음 뵙겠습니다. (Ola, kontente hasoru ita/hello, its’nice to meet you.)
B: 저도 만나서 반갑습니다. (Kontente mós hasoru ita/nice to meet you too.)

A: 이곳에 새로 오셨습니까? (Ita oin foun ka?/are you new here?)
B: 네, 맞습니다. 이번 주에 이사 왔습니다. (Sim, ne’e loós. Ha’u moda mai iha ne’e semana kotuk/Yes, that’s correct. I moved here this week.)

A: 여기서 무슨 일을 하십니까? (Ita servisu saidá iha ne’e/What do you do here?)
B: 저는 여기서 선생님이 될 예정입니다. (Ha’u atu sai manorin iha ne’e/I’m going to be a teacher here.)

A: 어디서 오셨습니까? (Ita mai husi ne’ebé?/Where are you from?)
B: 저는 서울에서 왔습니다. (Ha’u husi Seoul/I’m from Seoul.)

A: 어떤 음식을 좋아하십니까? (hahán oinsa mak ita gosta?/What kind of food do you like?)
B: 저는 김치를 좋아합니다. (Ha’u gosta kimchci/I like kimchi.)

Konversa ho ema Idade Boót:

Oan: 아버지, 안녕하세요. (Ola, pai/Hello, father.)
Pai: 안녕, 아들아. 무슨 일로 찾아왔니? (Ola, oan mane. Oinsa ha’u bele ajuda ita?/Hello, son. How can I assist you?)

Oan:저는 곧 한국에 가려고 합니다. (Ha’u planu ba Korea iha tempu badak./I’m planning to go to Korea soon.)
Pai:그래? 한국에 가는 건 좋은 생각이야! (Sério? Di’ak tebes tamba ita sei ba Korea!/Really? That’s great that you’re going to Korea!)

Oan:네, 한국어를 배우러 갑니다. (Sim, ha’u sei ba aprende lian Korea./Yes, I’m going to learn Korean.)

Pai:아주 좋은 생각이야. 한국어는 아름다운 언어야. (Ne’e ideia di’ak tebes. Lian Korea ne’e kapás./That’s a very good idea. Korean is a beautiful language.)

Oan: 감사합니다, 아버지. (Obrigadu, pai/Thank you, father.)
Pai: 천만에, 아들아. 한국에서 잘 배우길 바랍니다. (De nada, oan mane. Ita tenki aprende di’ak iha Korea./You’re welcome, son. Have a nice learning in Korea.)

Uza iha Notísia:

KOREA: 티모르-레스테의 교육 상황은 여전히 도전적입니다. 많은 어려움이 있지만, 개선을 위한 노력이 계속되고 있습니다. 특히, 코로나 바이러스로 인한 학교 폐쇄로 만 명의 학생들의 학습이 중단되었습니다. 그러나 정부는 GPE의 지원을 받아 이 무례한 시기 동안 학습이 계속될 수 있도록 하고, 학교가 안전하게 재개될 수 있도록 준비하고 있습니다.

또한, UNICEF와 세계은행 등의 국제 기구가 티모르-레스테 정부와 협력하여 교육 시스템을 개선하고 있습니다. 이러한 노력에는 교사 교육, 학교 인프라 개선, 그리고 학생들의 학습 환경 개선 등이 포함됩니다. 이런 노력이 계속된다면, 티모르-레스테의 교육 상황은 점차 개선될 것으로 보입니다.

TETUM: Situasaun edukasaun iha Timor-Leste nafatin dezafiu. Maski iha dezafiu sira, maibé ami kontinua hadi'a. Liu-liu, eskola taka tanba korona virus hapara estudu ba estudante 400,000. Maske nune'e, Governu, ho apoiu husi GPE, halo arranju atu asegura katak aprendizajen bele kontinua no eskola sira bele loke fali ho seguru durante tempu ne'ebé la respeitu.

Aleinde ne'e, organizasaun internasionál sira hanesan UNICEF no Banku Mundial servisu hamutuk ho Governu Timor-Leste atu hadi'a sistema edukasaun. Esforsu hirak-ne'e inklui formasaun ba profesór sira, hadi'a infraestrutura eskola, no hadi'a ambiente aprendizajen ba estudante sira. Se esforsu hirak-ne'e kontinua, situasaun edukasaun iha Timor-Leste sei hadi'a gradualmente.

INGLES: The educational situation in Timor-Leste remains challenging. Despite the challenges, we are continuing to make improvements. In particular, school closures due to the coronavirus have disrupted learning for 400,000 students. However, the Government, with the support of GPE, is making arrangements to ensure that learning can continue and schools can reopen safely during this disrespectful time.

In addition, international organizations such as UNICEF and the World Bank are working with the Government of Timor-Leste to improve the education system. These efforts include teacher training, improving school infrastructure, and improving the learning environment for students. If these efforts continue, the educational situation in Timor-Leste is likely to gradually improve.

Liafuan Ikus:

Belun FAHE HO ITA! liu husi esplikasaun simple ne'e hein katak bele lori ona informasaun kompreensivu balun ba ita hotu mak hakarak koko aprende lian Korea, nune'e sei bele uza hanesan koinesementu ida kona ba oinsa transforma liafuan infinitivu sira uza iha lian Korea ba konversasaun formal ho maneira respeitu iha kontestu oioin. Aprende Diak!

LINK INTERESANTE SELUK:

• Perubahan kata dasar bentuk formal

• Complete list of Korean Verbs

• Oinsa Uza particles iha Lian Korea

#FAHEHOITA #FAHETUTAN